پرهیز از اسراف و تبذیر در زرتشت
در دین زرتشت، پرهیز از اسراف و تبذیر یکی از اصول اساسی و بنیادین است. زرتشتیان معتقدند که استفاده بهینه از منابع و جلوگیری از هدررفت آن‌ها نه تنها به بهبود وضعیت مادی فرد کمک می‌کند، بلکه به رشد و تعالی معنوی او نیز منجر می‌شود. زرتشت در آموزه‌های خود بر اهمیت میانه‌روی و اعتدال تأکید کرده و معتقد بود که انسان‌ها باید با استفاده بهینه از منابع، به دنبال حفظ و حراست از نعمت‌های الهی باشند. در گاتاها، سروده‌های مقدس زرتشت، آمده است که انسان‌ها باید از اسراف و تبذیر پرهیز کنند و به دنبال استفاده بهینه و مسئولانه از منابع باشند1.
ارتباط پرهیز از اسراف و تبذیر در زرتشت با توحید و یگانگی قرآن
ارتباط بین پرهیز از اسراف و تبذیر در زرتشت و توحید و یگانگی قرآن را می‌توان در چندین جنبه مورد بررسی قرار داد:
- میانه‌روی و اعتدال: هر دو دین بر اهمیت میانه‌روی و اعتدال تأکید دارند. در زرتشت، پرهیز از اسراف و تبذیر به عنوان یکی از اصول اساسی دین شناخته می‌شود و در قرآن نیز بر اهمیت میانه‌روی و اعتدال تأکید شده است. در قرآن آمده است: “وَكُلُوا وَاشْرَبُوا وَلَا تُسْرِفُوا إِنَّهُ لَا يُحِبُّ الْمُسْرِفِينَ” (سوره اعراف، آیه 31) که به معنای “بخورید و بیاشامید ولی اسراف نکنید، زیرا خداوند اسراف‌کنندگان را دوست ندارد”2.
- حفظ منابع و نعمت‌های الهی: هر دو دین بر اهمیت حفظ منابع و نعمت‌های الهی تأکید دارند. در زرتشت، استفاده بهینه از منابع به عنوان راهی برای حفظ و حراست از نعمت‌های الهی معرفی شده است. در قرآن نیز بر اهمیت حفظ منابع و نعمت‌های الهی تأکید شده است. در قرآن آمده است: “وَلَا تُبَذِّرْ تَبْذِيرًا، إِنَّ الْمُبَذِّرِينَ كَانُوا إِخْوَانَ الشَّيَاطِينِ” (سوره اسراء، آیات 26-27) که به معنای “و اسراف نکنید، زیرا اسراف‌کنندگان برادران شیاطین هستند”2.
- یگانگی خداوند: هر دو دین به یگانگی و وحدانیت خداوند اعتقاد دارند. در زرتشت، اهورامزدا به عنوان خدای یکتا و خالق جهان شناخته می‌شود و در اسلام نیز خداوند به عنوان یگانه خالق و پروردگار جهان معرفی شده است. این اشتراک در اعتقاد به یگانگی خداوند نشان‌دهنده نزدیکی مفاهیم توحیدی در هر دو دین است.
- مسئولیت‌پذیری اجتماعی: هر دو دین بر اهمیت مسئولیت‌پذیری اجتماعی تأکید دارند. در زرتشت، پرهیز از اسراف و تبذیر به عنوان راهی برای مسئولیت‌پذیری اجتماعی و حفظ منابع برای نسل‌های آینده معرفی شده است. در قرآن نیز بر اهمیت مسئولیت‌پذیری اجتماعی تأکید شده است. در قرآن آمده است: “وَآتِ ذَا الْقُرْبَىٰ حَقَّهُ وَالْمِسْكِينَ وَابْنَ السَّبِيلِ وَلَا تُبَذِّرْ تَبْذِيرًا” (سوره اسراء، آیه 26) که به معنای “و حق خویشاوندان و مسکینان و در راه ماندگان را بده و اسراف نکن”2.
نتیجه‌گیری
پرهیز از اسراف و تبذیر در زرتشت و توحید و یگانگی در قرآن هر دو به عنوان اصول اساسی و بنیادین در این دو دین شناخته می‌شوند. این اصول بر اهمیت میانه‌روی و اعتدال، حفظ منابع و نعمت‌های الهی، یگانگی خداوند و مسئولیت‌پذیری اجتماعی تأکید دارند. این اشتراکات نشان‌دهنده نزدیکی مفاهیم اخلاقی و معنوی در هر دو دین است و می‌تواند به عنوان پایه‌ای برای تفاهم و همزیستی مسالمت‌آمیز بین پیروان این دو دین مورد استفاده قرار گیرد.