سوره احقاف تأکید بر مفاهیم توحید، یکتایی خداوند

سوره احقاف، چهل و ششمین سوره قرآن کریم، یکی از سوره‌های مکی است که به موضوعات مهمی از جمله توحید و یکتا پرستی می‌پردازد. این سوره با حروف مقطعه “حم” آغاز می‌شود و در 35 آیه به بیان مفاهیم عمیق دینی و اخلاقی می‌پردازد. در ادامه به بررسی برخی از مفاهیم کلیدی این سوره در رابطه با توحید و یکتا پرستی می‌پردازیم.

عظمت خداوند و یکتایی او

سوره احقاف با تأکید بر عظمت و یکتایی خداوند آغاز می‌شود. در آیه 4 آمده است: “قُلْ أَرَأَيْتُم مَّا تَدْعُونَ مِن دُونِ اللَّهِ أَرُونِي مَاذَا خَلَقُوا مِنَ الْأَرْضِ أَمْ لَهُمْ شِرْكٌ فِي السَّمَاوَاتِ” یعنی بگو: آیا دیدید آنچه را که به جای خدا می‌خوانید؟ به من نشان دهید چه چیزی از زمین را آفریده‌اند یا آیا آنان در آسمان‌ها شریکی دارند؟ این آیه به وضوح بر یکتایی خداوند در خلق و تدبیر جهان تأکید دارد¹.

بطلان شرک و عقاید مشرکان

یکی از موضوعات مهم در سوره احقاف، بطلان شرک و عقاید مشرکان است. در آیه 21 آمده است: “وَاذْكُرْ أَخَا عَادٍ إِذْ أَنذَرَ قَوْمَهُ بِالْأَحْقَافِ” یعنی و به یاد آور برادر عاد را هنگامی که قومش را در سرزمین احقاف بیم داد. این آیه نشان‌دهنده نادرستی عقاید مشرکان و تأکید بر یکتایی خداوند است¹.

هدایت الهی و قرآن

سوره احقاف به اهمیت هدایت الهی و نقش قرآن در هدایت انسان‌ها اشاره دارد. در آیه 12 آمده است: “وَمِن قَبْلِهِ كِتَابُ مُوسَىٰ إِمَامًا وَرَحْمَةً ۚ وَهَٰذَا كِتَابٌ مُّصَدِّقٌ لِّسَانًا عَرَبِيًّا لِّيُنذِرَ الَّذِينَ ظَلَمُوا وَبُشْرَىٰ لِلْمُحْسِنِينَ” یعنی و پیش از آن کتاب موسی که پیشوا و رحمت بود و این کتابی است تصدیق کننده به زبان عربی تا کسانی را که ظلم کردند بیم دهد و برای نیکوکاران بشارت باشد¹.

عذاب دنیوی و اخروی

یکی از مفاهیم برجسته سوره احقاف، عذاب دنیوی و اخروی برای کافران و مشرکان است. در آیه 35 آمده است: “فَاصْبِرْ كَمَا صَبَرَ أُولُو الْعَزْمِ مِنَ الرُّسُلِ وَلَا تَسْتَعْجِل لَّهُمْ ۚ كَأَنَّهُمْ يَوْمَ يَرَوْنَ مَا يُوعَدُونَ لَمْ يَلْبَثُوا إِلَّا سَاعَةً مِّن نَّهَارٍ ۚ بَلَاغٌ ۚ فَهَلْ يُهْلَكُ إِلَّا الْقَوْمُ الْفَاسِقُونَ” یعنی پس صبر کن همان‌گونه که پیامبران اولوالعزم صبر کردند و برای آنان شتاب مکن. روزی که آنچه را وعده داده شده‌اند ببینند، گویی جز ساعتی از روز درنگ نکرده‌اند. این ابلاغی است، پس آیا جز قوم فاسق هلاک می‌شوند؟¹

نتیجه‌گیری

سوره احقاف با تأکید بر مفاهیم توحید، یکتایی خداوند، بطلان شرک و عقاید مشرکان، هدایت الهی و نقش قرآن، و عذاب دنیوی و اخروی، به تبیین اصول اساسی دین اسلام می‌پردازد. این سوره با بیان این مفاهیم، انسان‌ها را به سوی یکتا پرستی و پیروی از دستورات الهی دعوت می‌کند و اهمیت هدایت الهی را نیز یادآور می‌شود.

¹: fa.wikifeqh.ir